Od 1 stycznia 2017 roku przedsiębiorcy planujący realizację inwestycji, będą musieli liczyć się z istotnymi zmianami w procedurze uzyskiwania decyzji środowiskowych. Nowelizacja ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko, wprowadza nowy przepis -art. 62a, precyzujący wymagania dotyczące treści Karty Informacyjnej Przedsięwzięcia. Dotychczas ustawa jedynie przykładowo wskazywała elementy, które powinny się w niej znaleźć. W konsekwencji, organy często wzywały inwestorów do uzupełnień Karty, o zbyt szczegółowe dane lub informacje, które nie miały bezpośredniego znaczenia dla danego rodzaju inwestycji. Obecnie ustawowe wymogi treści KIP są katalogiem zamkniętym, więc podanie wymienionych tam informacji, tj. rodzaj przedsięwzięcia i technologii, czy przewidywaną ilość wykorzystywanej energii, jest wystarczające dla prawidłowego sporządzenia KIP. Wobec czego, organy nie są już uprawnione do żądania innych, nie wymienionych w tym przepisie informacji.
Zaostrzeniem wymogów dla KIP jest wprowadzenie obowiązku jej podpisania przez autora lub osobę kierującą zespołem autorów. Celem wprowadzenia tego przepisu, jest ujawnienie rzeczywistych twórców dokumentu, posiadających fachową wiedzę. Ma to usprawnić współpracę w przeprowadzeniu procedury środowiskowej, jednakże w praktyce może być problematyczne.
Wprowadzono także wymóg uzyskania dodatkowej opinii, podczas tzw. postępowania kwalifikacyjnego, czyli postępowania w przedmiocie stwierdzenia obowiązku przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko. Dotychczas, organ był obowiązany do uzyskania opinii od regionalnego dyrektora ochrony środowiska, państwowego wojewódzkiego inspektora sanitarnego, a dla przedsięwzięć realizowanych na obszarach morskich- również dyrektora urzędu morskiego. Obecnie, jeżeli inwestor planuje realizacje przedsięwzięcia, które ze względu na rodzaj instalacji, będzie wymagało pozwolenia zintegrowanego, organ obowiązany jest uzyskać dodatkowo opinię organu właściwego do jego wydania (marszałek, starosta).
Nowelizacja zawiera również szeroki zakres zmian, dotyczących treści raportu środowiskowego. Do dotychczasowych elementów wymienionych w art. 66 ustawy, zostały dodane nowe np. konieczność zamieszczenia informacji o zapotrzebowaniu na energię i jej zużyciu, różnorodności biologicznej, czy powiązań z innymi przedsięwzięciami. Ponadto ustawodawca wprowadził wymagania dotyczące kwalifikacji zawodowych osób sporządzających raporty. Dotychczas żadne przepisy nie wymagały od ich autorów specjalistycznego wykształcenia, co w teorii umożliwiało ich sporządzanie przez różne osoby, także o niskim merytorycznym przygotowaniu. Jednakże w praktyce, takie sytuacje rzadko mały miejsce. Najczęściej raporty są bowiem sporządzane przez specjalistów, gdyż ich wysoki poziom merytoryczny, znacząco zwiększa szansę na uzyskanie korzystnej decyzji środowiskowej, a organ ma mniej powodów do zakwestionowania jego wyników. Nowy art. 74a ustawy, wprowadza wymóg posiadania wyższego wykształcenia na określonych kierunkach studiów (m.in. nauk ścisłych z dziedziny nauk chemicznych, przyrodniczych, rolnych, leśnych) bądź wyższego wykształcenia w innych dziedzinach i 5. letniego doświadczenia w pracach zespołów przygotowujących raporty. Dodatkowo, osoba sporządzająca raport, jest obecnie obowiązana do złożenia oświadczenia o spełnieniu tych wymogów, pod rygorem odpowiedzialności karnej. Ustawowe uregulowanie kwestii merytorycznego przygotowania autorów raportu, będzie oznaczać dla inwestorów dodatkowe obowiązki w zakresie wyboru wykonawców oraz może wpłynąć na wzrost kosztów realizacji przedsięwzięcia. Wymogi te dotyczą także autorów prognoz oddziaływania na środowisko oraz raportów o oddziaływaniu na obszary Natura 2000.
Nowelizacja ponadto, rozbudowała odpowiedzialność administracyjną inwestorów, wprowadzając możliwość nałożenia na nich kar pieniężnych. Artykuł 136a ustawy wymienia przypadki, w których inwestor może być zobowiązany do zapłaty od 500 zł do nawet 1.000.000 zł m.in. za naruszenie warunków, wymogów lub obowiązków określonych w decyzji środowiskowej. Kara wymierzana będzie przez wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska w formie decyzji. Oznacza to, iż inwestor, który nie zgadza się z nałożeniem kary, będzie uprawniony do wykorzystania środków odwoławczych przewidzianych w procedurze administracyjnej, a także zaskarżyć decyzję do sądu administracyjnego. Bardzo ogólne określenie potencjalnych przewinień oraz wysoka górna granica kar, mogą powodować znaczne utrudnienia dla inwestorów, w realizacji planowanego i eksploatacji istniejącego już przedsięwzięcia. Poniżej szczegółowy wykaz przypadków, za które kary administracyjne przewidziano:
Podmiot podlega karze pieniężnej w wysokości od 500 zł do 1.000.000 zł, Jeżeli przedsięwzięcie jest realizowane lub zrealizowane, a podmiot w związku z realizacją, eksploatacją lub likwidacją tego przedsięwzięcia:
2) Nie realizuje działań służących zapobieganiu, ograniczaniu i kompensacji znaczącego negatywnego oddziaływania na obszar Natura 2000, określonych w decyzjach wymaganych przed rozpoczęciem realizacji przedsięwzięcia, innego niż przedsięwzięcie mogące znacząco oddziaływać na środowisko, które nie jest bezpośrednio związane z ochroną obszaru Natura 2000 lub nie wynika z tej ochrony, w ramach których przeprowadzono ocenę oddziaływania przedsięwzięcia na obszar Natura 2000,
3) narusza obowiązki i wymagania związane z:
4) Narusza obowiązki i wymagania określone w następujących decyzjach: